مرکز ملی تیلاپیا بافق ـ یزد
دوشنبه 11 دی 1396    
بازدید: 3003
استان یزد تنها حدود چهار و نیم درصد از مساحت کشور را تشکیل می‌دهد و علی رغم اینکه در مرکز ایران قرار دارد و با آب و هوایی خشک و میزان بارندگی اندک شناخته می شود، بخاطر وجود منابع آب های زیر زمینی غیر قابل شرب متعدد از اهمیت شیلاتی بخصوصی برخوردار می باشد (حدود 2500 حلقه چاه کشاورزی). علاوه بر منابع آب های زیر زمینی، در این استان چندین رودخانه دائمی و فصلی جریان دارد که موجب افزایش اهمیت این استان از نظر صنعت آبزی پروری شده است.
بمنظور شناخت و بالفعل کردن استعدادهای شیلاتی گسترده استان یزد، مرکز تحقیقات ملی آبزیان آب های شور فعالیت خود را از سال 1379 تحت عنوان ایستگاه مستقل تابعه مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور آغاز نمود و با توجه به اهمیت پژوهش ها و دستاوردهای تحقیقاتی، در سال 1391 به مرکز ملی ارتقاء یافت. در حال حاضر این مرکز مشتمل بر 3 عضو هیئت علمی، 2 محقق غیر هیئت علمی و تعدادی نیروی پیمانی و شرکتی می باشد و تاکنون 34 طرح تحقیقاتی و 5 پروژه دانشجویی را اجرا نموده و 4 پروژه در دست اجرا دارد که برون داد آن ارائه بيش از 150 مقاله علمي در سمينارها و نشريه هاي علمي ملی و بين‌المللي و چاپ 12 کتاب بوده است (به بخش انتشارات مراجعه نمائید).
این مرکز از نظر تشکیلاتی دارای 3 گروه پژوهشی تخصصی شامل گروه بوم شناسی، گروه تکثیر و پرورش و گروه تغذیه آبزیان و 3 باب آزمايشگاه تخصصي (بوم شناسی، تغذیه و زیست فناوری) (به بخش آزمايشگاه ها مراجعه نمائید)، یک باب كتابخانه با بيش از 4500 جلد كتاب و گزارشات تخصصي مي باشد.
لازم بذکر است منبع تأمین آب مرکز برای آبزی پروری، آب های لب شور زیرزمینی می باشد که برای مصارف شرب و کشاورزی مناسب نمی باشد. نبودن منابع آب های آزاد در منطقه، بسته بودن سفره های زیرزمینی و عدم تداخل سفره ها در حوزه بافق سبب شده این منابع آبی از نظر تداخل با آب های آزاد و غیرآزاد قرنطینه باشند.

اهـداف کلان مرکز:
1. انجام تحقیقات علمی ـ کاربردی پیرامون موضوعات مرتبط با آبزیان و محیط زیست آن ها
2. مرکز قرنطینه جهت معرفی و مطالعه گونه های غیر بومی
3. مطالعه روی گونه های آبزی آب های لب شور
4. بررسی امکان معرفی گونه های مناسب آبزی پروری در آب های داخلی شور با هدف افزایش تنوع گونه ای
5. ارتقاء سطح مديريت آبزي پروري استان ازطريق توسعه پژوهش هاي علمي و ترویجی پيرامون تكثيرمصنوعي، پرورش، مولدسازي وتغذيه گونه هاي مختلف بومي وغيربومي
6. استفاده بهینه از منابع آب های زیر زمینی غیر قابل شرب در بخش آبزی پروری
7. مشاركت درافزايش توليد و مصرف سالانه آبزیان در کشور ازطريق توسعه تحقيقات كاربردي شامل مديريت بهداشت و بيماري ها، حفاظت از ذخاير ژنتيكي و بهره گيري ازعلوم جديد از جمله اصلاح نژاد و بيوتكنولوژي آبزيان
8. ترویج و تجاری سازی دانش فنی آبزیان

شرح وظايف:
1. تحقيق و بررسي روی بيولوژي گونه هاي آب های شور و لب شور
2. شناسايي، معرفي و بهینه سازی تكنيك هاي تكثير و پرورش گونه هاي مختلف
3. بررسي و تحقيق درخصوص تغذيه و ساخت غذاي مقرون به صرفه برای آبزیان پرورشي
4. بررسي امكان معرفي و سازگار نمودن گونه هاي پرورشي غير بومي به منظور توسعه صنعت آبزی پروری در مناطق خشک و بیابانی
5. بررسي و شناسايي منابع آبي مستعد آبزیان پرورشی در استان و کشور
6. بررسي و تحقيق در زمينه اكولوژي منابع آبي و استخرهاي پرورش ماهی
7. بررسي و انجام تحقيق پيرامون اصلاح نژاد آبزیان پرورشی
8. تحقيق، بررسي و ارائه فن آوری های نوین در زمينه توليد و كاربرد غذاهای زنده در آبزی پروری
9. ایجاد بانک ژن تیلاپیا
10. تهیه شناسنامه و تعیین هویت ژنتیکی سویه های تیلاپیای وارداتی

دستاورد شاخص مرکز:
1. معرفی تیلاپیا به صنعت آبزی پروری بخش خصوصی کشور
2. پرورش متراکم تیلاپیا (20 تن برهکتار، 37 کیلوگرم برمترمکعب)
3. دستیابی به دانش فنی پروش تیلاپیا در سیستم بیوفلاک
4. دستیابی به بیوتکنیک تکثیر تیلاپیا
5. دستیابی به بیوتکنیک تک جنس سازی تیلاپیا
6. تهیه فرمولاسیون خوراک تیلاپیا
7. تولید توأم ماهی و محصولات گلخانه ای ارگانیک در سیستم آکواپونیک
8. پرورش موفقیت آمیز قزل آلا در آب لب شور
9. سازگاری، پرورش و نگهداری گله پیش مولدین فیل ماهیان و بررسی سیکل تکامل گنادی
10. دستیابی به بیوتکنیک تولید غذای زنده (شیرونومید) بومی
11. ثبت 2 مورد اختراع حاصل از اجراء پروژه ها، تنظیم ادعانامه 4 مورد اختراع و دستاورد
12. چاپ و ارائه بیش از150 عنوان مقاله فارسی ولاتین در مجلات معتبر و همایش های علمی ملی و بین المللی