تاريخچه مرکز بافق یزد
دوشنبه 3 شهریور 1399    
بازدید: 1795
مرکز تحقیقات ملی آبزیان آب های شور در کیلومتر 10 جاده بافق ـ یزد درحاشیه کویر دره انجیر شهرستان بافق و در حاشیه رودخانه شور واقع شده است. این مرکز از سال 1379 به عنوان ایستگاه مستقل تابعه مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور آغاز بکار کرد و باتوجه به اهمیت پژوهش ها و دستاوردهای تحقیقاتی، در سال 1391 به مرکز ملی ارتقاء یافت. ساختمان اداری و سوله تحقیقاتی مرکز نیز در سال 1383 رسماً افتتاح شد.
سطح آب های زیرزمینی منطقه بالا، پوشش گیاهی ضعیف و تغییرات سالانه دمای هوا در محدوده حداکثر 57 و حداقل 17- درجه سانتیگراد می باشد. منبع تأمین آب مرکز برای آبزی پروری، آب های لب شور زیرزمینی می باشد که برای مصارف شرب و کشاورزی مناسب نمی باشد. نبودن منابع آب های آزاد در منطقه، بسته بودن سفره های زیرزمینی و عدم تداخل سفره ها در حوزه بافق سبب شده این منابع آبی ازنظر تداخل با آب های آزاد و غیرآزاد قرنطینه باشند.
فعالیت های پژوهشی و تحقیقاتی این مرکز را با توجه نوع آبزی مورد مطالعه می توان به پنج دوره تقسیم بندی نمود:
1- کفال طلایی (Mugil auratus, Golden grey mullet) و کفال (M. saliens, leaping mullet) : 1369
2- - قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss, Rainbow trout) : 1379 الی 1390
3- - میگوی عظیم الجثه آب شیرین (Macrobrachium rosenbergii, Giant freshwater prawn) و میگوی پاسفید (Litopenaeus vannamei, Whiteleg shrimp) : 1380 الی 1386
4- - فیل ماهی (Huso huso, beluga sturgeon): 1380 الی 1391
5- - ماهی تیلاپیای نیل (Oreochromis niloticus, Nile tilapia) و تیلاپیای قرمز (O.aureus × O.mossambicus, Red Tilapia ): 1390 تا کنون.
تیلاپیای نیل و قرمز برای اولین بار در آذر سال 1387 با مجوز رسمی سازمان شیلات ایران، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان دامپزشکی وارد کشور شد و به منظور انجام قرنطینه و اجرای مطالعات لازم در اختیار مرکز تحقیقات آبزیان آب‌های شور داخلی بافق قرار گرفت. هدف اصلی از ورود این گونه، تنوع بخشی به گونه‌های پرورشی کشور و همچنین بهره‌برداری از پتانسیل‌های بالقوه موجود از جمله آب‌های گرم و لب شور زیرزمینی مناطق مرکزی بیان شده است. علت انتخاب این مرکز برای معرفی تیلاپیا، واقع شدن در یک منطقة کویری بدون هرگونه ارتباط با منابع آب‌های داخلی و آزاد و همچنین استفاده از آب لب شور زیرزمینی برای انجام تحقیقات می‌باشد. طی چندین سال گذشته مطالعات متعددی در زمینه‌های مختلف بررسی ارزیابی زیست محیطی، مولد سازی، بیوتکنیک تکثیر و پرورش در شرایط آب لب شور، تک جنس سازی، تغذیه و رشد، سیستم‌های پرورش و تولید تجاری انجام گرفته است.